Dört dörtlük doğa turu

Zeynep Tuba Kesimli

Havaların soğumaya başladığı, kışın habercisi olan şu günlerde pek çok ebeveynin çocuğum üşüyüp hasta olacak tasasıyla tabiatla olan irtibatını sınırladığını, kapalı yerlerde daha fazla vakit geçirdiğini gözlemliyoruz. Tabiatla aslında kısıtlı olan münasebetimizi bu telaşla azaltmakta ne kadar haklıyız? Richard Louv’un dediği üzere “Doğadaki çocuk, soyu tehlike altında olan bir tür” mü? Pekala, bize her daim kucak açan tabiatta hava soğukken de yapabileceğimiz bir şeyler yok mu?

Doğayla bağımızı koparmamamız gerektiğini bize her fırsatta hatırlatan isimlere sorduk ve hepimize ilham olabilecek karşılıkları bir ortaya getirdik

Kötü hava yoktur

Gülten Balcı – Eğitimci Yazar

Gülden Balcı.

Bir İsviçre atasözü şöyle der: “Kötü hava yoktur, yanlış kıyafet vardır.” Uygun kıyafetler seçilerek çocukların doğal ve açık alanlarda bulunması epey değerli. Yapılan araştırmalar çocukların kapalı ortamlarda daha fazla enfeksiyon kaptıklarını, teneffüs yolu hastalıklarına yakalandıklarını gösteriyor. Aslına bakarsak soğuk hava çocuğu hasta etmez, yanlışsız giyinmemek, terlemek, havasızlık, hijyen eksikliği üzere durumlar çocukların hasta olmasına sebep olur. Sınıf dışı eğitim, kadim kültürümüzde de var.
olan ve uzun müddettir Avrupa’nın faal olarak kullandığı bir eğitim sistemi. Bu süreç öğrencinin tüm duyularını ve hislerini kullanarak, sistemli bir formda açık hava ortamında bulunması ve makul vakitlerde raporlandırmaların yapılarak gelinen basamağın gözden geçirilmesi ile gerçekleşiyor. Erken çocukluk periyodunda açık hava alanlarının arttırılması çocuğun gelişimini olumlu olarak etkiliyor.

Düzenli dönemlerle tabiatta olmalıyız

Sümeyye Ceylan – Eğitim dizayncısı, Usturlab kurucusu

Sümeyye Ceylan

Şehirde yaşayan beşerler olarak bizler, tabiat ile olan bağımızı neredeyse koparma noktasına geldiğimiz bir gerçekliğin içinde yaşıyoruz. Temelinde insan doğal bir varlık, ondan bağımsız değil fakat kendimizi tabiatın bir modülü olarak görmüyoruz. Bizim tabiatın bir modülü olduğumuzu anlamamız için daima onun döngülerini fark edebileceğimiz yerlere dahil olmamız gerekiyor. 10 binlerce yıldır bu topraklarda yaşayan beşerler doğayı bizim algıladığımız üzere algılamıyordu. Suyu, ağaçları, hayvanların davranışlarını okuyarak hayatlarını inşa ediyorlardı. Bu bilgeliği çok değerli buluyorum. O yüzden bunu çocuklarımıza aktarmamız gerekiyor. Bu sebeple de hava nasıl olursa olsun insanın başka canlıların takvimiyle uyumlanması ve her mevsim nizamlı olarak tabiatta olması gerekiyor. Mümkünse ayda bir, iki haftada bir üzere tertipli dönemlerle çocuklarımızla tıpkı yerde, tıpkı canlıları gözlemleyerek tabiat yürüyüşleri yapabiliriz.

Bunun için yanımıza almamız gerekenler; bir bez çanta, müşahedelerimizi kaydedebileceğimiz bir defter ya da Tabiat Günlüğü ve bir büyüteç. Beş duyumuzu kullanarak kendimizi orada bıraktığımız, sakin 40-45 dakikalık bir yürüyüş aile içi bağları da güçlendiriyor. En değerlisi tabiatta yaptığımız bir yürüyüş kendimizi keşfetmemizi sağlıyor. Çocuğumla ormanda yürürken ne yapacağım diye endişelenen yetişkinler de yanlarına Tabiatın İzinde üzere tabiat oyunları, tabiat keşif rehberleri alabilirler. Yönergeli oyunlarla başlayıp daha sonra kendi küçük oyunlarımızı, keşif rotalarımızı büyüterek ilerleyebiliriz. Kesinlikle küçük bir şeyle başlamak, en hoşunu yapacağım diyerek hiçbir şey yapamaz hâle gelmemek lazım.

Bırakın yapraklar oyun arkadaşımız olsun

Gaye Amus – Etraf eğitmeni

Gaye Amus

Doğanın çocuklara her mevsim fizikî, toplumsal, bilişsel, dilsel, zihinsel ve ruhsal gelişimi için yararları varken onları bu doğal haklarından yoksun etmemek gerek. İç yerde çocukların koşabileceği, tırmanabileceği, özgürce hareket edebileceği geniş ortamlar kısıtlı. Üstelik bilhassa kışın pencerelerin kapalı tutulduğu, havasız sınıflarda vakit geçiriliyor ki bütün bunlar onların sıhhatlerini olumsuz etkiliyor. “Çık Dışarıya Oynayalım” kitabımda da bahsediyorum, tabiatta nizamlı oynayan çocukların daha az sıklıkta hastalandıkları bilimsel olarak ispatlanmış. Şayet çocuk açık havada olmaya alışkın değilse başlarda tahminen hastalanacaktır lakin tıpkı vakitte bağışıklık sistemi güçlenecektir ve fark edeceksiniz ki çocuğunuz vakitle her manada daha sağlıklı bir birey olmuş. Sabırlı ve şuurlu olmak çok kıymetli. Bence kışın ziyaret edilen bir alışveriş merkezi, çocukları bahçeye çıkarmayan bir okul yahut konut, daha çok potansiyel hastalık barındırır. Çocuğunuzla birlikte yürüyüşe çıktığınızda yolda keşfedeceğiniz pek çok şey karşınıza çıkacaktır esasen. Genelde baharın keşif, yazın da oyun mevsimi olduğu söylenir lakin kış, her ikisini de barındırır. Bırakın yapraklar, kısımlar, taşlar, çamur, yağmur, su birikintileri, kar taneleri, ayak izleri çocuğunuzun ve sizin oyun arkadaşlarınız olsun.

Yıldız müşahedesi için kış ayları ideal

Hatice Kübra Cebeci – Tabiat eğitmeni

Hatice Kübra Demirci.

Çocuklar tabiatta olmayı, keşfetmeyi, koşup eğlenmeyi, gözlemleyip beklemeyi seviyorlar. Hakikat kıyafetler seçtiğimizde onları kışın da tabiat ile buluşturabiliriz. Kış mevsimi yıldız müşahedesi yapmak için kusursuz bir vakit zira soğuk hava açık hava demektir ve yıldızlar çok net görülebiliyor. Havanın soğuk olması tabiatla bağımızı kopartmamalı zira tabiatta kısa, özel kaçırılmaması gereken hoşluklar ve yardıma muhtaçlığı olan canlılar var. Kışın kuşlar besin bulmakta zorlanırlar. Çocuklarla birlikte onlara bir sofra kurmak hepimize uygun gelir. Soğuk havalarda kuş yemlikleri yapıp ağaca, saksı kenarlarına bırakmak konuklarımızı de şad edecektir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir